MENU

Wystawy

ALFONS KARNY - RZEŹBA

KWIECIEŃ

Galeria BWA


Alfons Karny jako jeden z nielicznych artystów od początku swojej twórczości rzeźbiarskiej podjął tematykę portretową. Tworzywem, w którym rzeźbił w pierwszych latach swojej działalności był kamień w róznych odmianach. Kolejne lata to praca z gipsem i gliną.

Alfons Karny urodził się 14 listopada 1901 w Białymstoku- polski rzeźbiarz. Portretował wybitne postacie polskie (M. Kopernik, A. Mickiewicz, J. Piłsudski) i obce. Jego granitowe i brązowe rzeźby otrzymały złote medale na wystawach w Paryżu i Brukseli. W 1920 zaciągnął się do armii gen. J. Hallera, z którą walczy na froncie. W 1923 osiedla się Warszawie. W 1924 roku rozpoczyna studia w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych pod kierunkiem Tadeusza Breyera. W 1925 rzeźby Karnego zostają zaprezentowane na wystawie prac uczniów wyższych szkół artystycznych w ramach Międzynarodowej Wystawy Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu. Po ukończeniu nauki w 1930 roku artysta wyjeżdża do Francji, Niemiec i Belgii w ramach stypendium. W 1939 rzeźby Karnego wystawiane są w Londynie, a potem w Nowym Jorku - skąd już nie wracają w związku z wybuchem wojny. Podczas kampanii wrześniowej wskutek bombardowania ulega zniszczeniu pracownia artysty wraz ze znajdującymi się w niej dziełami. W latach 1940-1945 artysta intensywnie tworzy w nowym miejscu, które jest też placówką tajnego uniwersytetu. Podczas powstania warszawskiego ponownie traci pracownię i część swych rzeźb. Po wojnie Karny znalazł się w nurcie polskiego socrealizmu. Jednak jego prace z tego okresu, choć podejmowały pożądane wówczas tematy, pod względem stylistycznym nie odbiegały daleko od form, które ukonstytuowały się w twórczości artysty w latach trzydziestych. W 1949 otrzymuje pracownię w Warszawie przy ulicy Wiejskiej. W 1960 rzeźbiarz urządza sobie wakacyjną pracownię w Gdańsku,  dokąd wyjeżdża od tej pory co rok w okresie letnim. W 1963 rusza pierwsza indywidualna wystawa Karnego – objazdowy pokaz jego rzeźb. Od 1974 r. prace artysty eksponowane są w Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego w Białymstoku.
 
„…Karny wyrąbując przez gęstwinę panujących prądów i kierunków swoją własną ścieżkę – idzie nią nie zgadzając się na żadne kompromisy, nie siląc się na wymędrkowaną oryginalność i przez to w dziełach jego uderza przede wszystkim wielka naturalność i siła. Ze sztuką Karnego można zgadzać się lub nie, ale jedno przyznaje jej każdy: uczciwość i prawdę wewnętrzną.”
Wanda Pieńkowska
 
„…Bujny temperament Karnego przejawia się w wyszukanych i oponowanych formach o granicach konkretnych i powierzchniach uporządkowanych. Jeżeli rzeźba jest trójwymiarowym cieniem, to u Karnego cień ten jest narysowany w silnym świetle. Jednak pozostawia Karny pewien niewielki odcinek stronie przypadkowej dzieła, niewielki, dziki, romantyczny zakątek uporządkowanego ogrodu.”
Witold Ulanowski
 
…Niemal cały jego dorobek, w każdym razie – cały znaczący, opiera się na jednym tylko modelu – jest nim Człowiek. Karny potwierdza to: „Wszystko co rzeźbię powstaje z emocjonalnego stosunku do ludzi, zafascynowania czyjąś osobowością, talentem czy po prostu twarzą… To (…) mój mały, prywatny hołd składany ludziom wielkim lub fascynującym… Robiłem więc (…) portrety albo głowy. Portret wiadomo czym jest, natomiast głową nazywam własną kompozycję na temat wybranej osoby… to suma tyle samo rzeczywistości, co pracy wyobraźni…” Małgorzata Kitowska; Ziemia Gorzowska 30.04.1981r. 
 

wróć