Mosart - Miejski Ośrodek Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim

Wystawy

Paweł Pierściński

Paweł Pierściński

12.01- 10.02.2013

Ponad pięćdziesięcioletnia działalność twórcza i całe dorosłe życie poświęcone fotografii – niewielu fotografików poza Pawłem Pierścińskim może tak podsumować swój dorobek. Ale też i niewielu ludzi potrafiłoby tak konsekwentnie i intensywnie pracować, tak znakomicie panować nad materią pracy twórczej, organizacyjnej, krytycznej – i materią wzorowej dokumentacji ogromnej ilości własnych prac i innych, również licznych, dokonań.
W swojej niezwykle obszernej twórczości dotknął on wszystkich bez mała technik fotograficznych, zawsze osiągając znakomite rezultaty artystyczne. Realizował wiele tematów – ale podstawowym obszarem jego artystycznej penetracji stał się kielecki krajobraz. Istotą niemal całej jego twórczości była – nie pozbawiona emocjonalnego podejścia do tematu i elementu kreacji artystycznej – dokumentacja. Szczególnie interesował go krajobraz kulturowy, naznaczony śladami mozolnej pracy człowieka, zapisanej w równoległych rytmach wyoranych bruzd, w rysunku szachownicy drobnych poletek, w strukturach różnorodnych upraw. Jego krajobrazowe fotograficzne syntezy zawierają głęboko humanistyczne przesłanie pełnego harmonii współistnienia człowieka i natury.
A jego systematyczne, przez bez mała pół wieku, dokumentowanie i fotograficzna analiza tego samego fragmentu przestrzeni – Kielecczyzny – to unikalne w skali światowej, jedyne w swoim rodzaju działanie. Działanie, w którym wspierali go także inni artyści, tworzący zarówno w ramach kolejnych, formowanych przez niego od 1962 roku struktur stowarzyszeń twórczych (aż do stworzenia Kieleckiej Delegatury, a potem Świętokrzyskiego Oddziału Związku Polskich Artystów Fotografików) jak i według, przez niego opracowanych, spójnych zasad stylistyki Kieleckiej Szkoły Krajobrazu. Niewątpliwie sukcesy kieleckich fotografików w dużej mierze były owocami także jego pracy animatora ruchu fotograficznego, organizatora i krytyka. Jemu Kielce zawdzięczają powstanie Galerii Fotografii, zaistnienie Ogólnopolskiego Sympozjum „Krajobraz” i siedmiokrotnych edycji Biennale Krajobrazu Polskiego. Był organizatorem wielu wystaw, w kraju i poza jego granicami. Jego liczne publikacje, albumy, książki, teksty o fotografii; zarówno własnej, artystów KSK oraz innych, wiele wniosły do stanu wiedzy o tej dziedzinie sztuki i znacznie przyczyniły się do jej upowszechnienia. Nie do przecenienia jest jego rola wybitnego autorytetu w dziedzinie sztuki fotograficznej i wiedzy o niej.
I ciągła, społeczna, praca w Komisji Artystycznej ZPAF, wspieranie swoim doświadczeniem i życzliwością młodych adeptów sztuki fotografii.
To krótkie podsumowanie rezultatów półwiecznej pracy Pawła Pierścińskiego nie uwzględnia jego najważniejszego osiągnięcia – bo też ono dzieje się poza nim samym. Najważniejszym osiągnięciem tego znakomitego artysty jest bowiem inspirujące promieniowanie jego sztuki, nabierającej w miarę upływu czasu ciągle nowych wartości. Jej formalne nowatorstwo, które niegdyś wprowadziło na nowo temat krajobrazu w krąg zainteresowań artystów fotografików i wzbudziło zachwyty krytyki, nabrało wagi i rangi klasyki, a poszczególne kadry stały się ikonami polskiej fotografii krajobrazowej. Jego sposób interpretacji krajobrazu, będący jednocześnie perfekcyjną technicznie dokumentacją
i syntetycznym, pełnym emocjonalnych odniesień, portretem ziemi, jest źródłem inspiracji dla wielu innych artystów; zarówno fotografików jak i malarzy – także tak znakomitych, jak Leszek Misiak. Pociąga ich nie tylko bogactwo krajobrazowych form, wyrafinowanych struktur, geometrycznych rytmów i estetyczna atrakcyjność obrazowania - także charakter i klimat świata, który Paweł Pierściński unieruchomił i ocalił w swoich fotografiach. To świat emanujący pełnią jedności witalności przyrody i porządkującego ją intelektu człowieka, harmonii sił natury i oswajającej je pracy ludzkich rąk Świat równowagi, nadrzędnej logiki i celowości, wynikających także z wyjątkowej, fascynującej osobowości artysty i jego ścisłego umysłu. Świat, którego istotą jest, sformułowana w jego sztuce, potwierdzona realizmem fotograficznego medium - prawda.
„Bowiem im więcej prawdy o ziemi zdoła zawrzeć fotografia, tym mocniej wzruszy odbiorcę i tym silniejsze roztoczy działanie”.
Mimo że świat utrwalony w fotografiach Pawła Pierścińskiego coraz bardziej oddala się w przeszłość, te jego słowa nie tracą na aktualności. Ponadczasowa prawda o ziemi, którą wydobył i pokazał w kadrach swoich zdjęć nadal wzrusza - i coraz silniejsze roztacza działanie.

Stanisława Zacharko