MENU

Wystawy

Jan Świdziński

Jan Świdziński to jeden z najważniejszych polskich artystów współczesnych, wypowiadający się nie tylko w języku sztuki intermedialnej, ale także jako performer, krytyk, a nawet filozof sztuki. Urodził się w roku 1923 w Bydgoszczy, ale całą swoją działalność związał z Warszawą. To tu, w roku 1952 uzyskał dyplom na Wydziale Malarstwa stołecznej ASP, ale stosunkowo szybko porzucił pracę przy sztalugach, na rzecz  poszukiwań nowych form wyrazu, sytuujących się na styku tradycyjnie rozumianej sztuki i praktyki społecznej. Jednocześnie do prac i zajęć powszechnie uważanych za działania w domenie sztuki, jak malarstwo, grafika, architektura, a nawet taniec, dorzuca intensywne studia nad językiem komunikacji, a także logiki formalnej. Od razu też, w swych poszukiwaniach artystycznych zwraca baczną uwagę na sposób funkcjonowania sztuki w życiu społecznym, a nawet na stymulowanie przez samą sztukę określonych faktów i zjawisk  w obszarze bytu społecznego. Te doświadczenia i ta wiedza doprowadzają Świdzińskiego do sformułowania przełomowego w jego karierze manifestu „Sztuka jako sztuka kontekstualna”, opublikowanego w roku 1976. Od tej chwili samo pojęcie „kontekstualizmu” staje się swoistym znakiem rozpoznawczym tego artysty.  Świdziński z jednej strony podejmuje polemikę z konceptualizmem Kosutha, z drugiej zaś odsłania całkowicie nowy wymiar działalności artystycznej, która choć swe źródła ciągle ma w domenie sztuki, to jednak chce być żywo obecna w samym życiu społecznym, jako jego artefakt.  Wokół tego artysty  gromadzą się inni, młodsi zwolennicy tej idei, artykułując ją w coraz to innych formach i przedsięwzięciach. Sam Świdziński dalej rozwija swą koncepcję, publikując kolejne książki, niestety głównie za granicą: „Art, Society and Self-consciousness” (Calgary, Kanada 1979),  „Freedom and Limitation – The Anatomy of Post-modernism” (Calgary, Kanada 1987), „L`Art. Et son Contexte” (Quebec City, Kanada 2005). Równolegle aktywnie działa również jako artysta wystawiając m. in. w De Appel Gallery w Amsterdamie, Malmoe Museum, Centro Internationale Multimedia w Salerno, a także w licznych galeriach w Polsce. Wykłada także w Ecole Nationale Superieure des Beaux Arts w Paryżu, Universite du Quebec w Montrealu, New York University w Nowym Jorku i innych uczelniach artystycznych. Warto też dodać, że Świdziński aktywnie i konsekwentnie uprawia także performances i to od roku 1974, czyli jeszcze przed ogłoszeniem swojego kontekstualizmu. Od lat 90 natomiast, jako nestor tej formy wypowiedzi artystycznej, organizuje Międzynarodowy Festiwal Sztuki Performances „Real Time-Story Telling” najpierw w Sopocie, a potem w Lublinie. Wreszcie od roku 1999 został kuratorem i prezydentem Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Akcji INTERAKCJE w Piotrkowie Trybunalskim.
Sztuka Świdzińskiego jest ciągle zdaniem nie dokończonym, choć pisanym z rzadko spotykaną konsekwencją od wielu, wielu lat. I jako taka stanowi niewątpliwie zjawisko osobne, nie tylko na mapie rodzimych dokonań.
 
Bogusław Jasiński

wróć